Tradycyjny pochówek czy kremacja

W sytuacji, kiedy umiera bliska nam osoba, stajemy przed całą serią trudnych decyzji dotyczących tego, jak godnie ją pochować. Jednym z kluczowych spraw do rozważenia jest wybór metody pochówku zmarłego.

W Polsce wciąż dominuje pochówek tradycyjny (łac. sepultura), który polega na złożeniu ciała zmarłej osoby do trumny, którą następnie umieszcza się w grobie ziemnym lub katakumbie wmurowanej w grunt. W branży funeralnej określa się tę formę pojęciami: inhumacji lub pochówku szkieletowego.

Jednocześnie coraz większe zainteresowanie wzbudza możliwość kremacji zwłok (łac. crematio). Polega ona na spopieleniu zwłok, a następnie złożeniu prochów do urny lub relikwiarza. Stąd też często nazywa się ją również pochówkiem urnowym.

Stan prawny w Polsce

Inhumacja i kremacja są formami pochówku w pełni akceptowalnymi w Polsce – zarówno w świetle przepisów prawa, jak i przez kościół. Jednocześnie pierwsza z nich jest mocniej zakorzeniona w polskiej tradycji. Co więcej, Kościół katolicki, który jest dominującą religią w naszym kraju, przyjmuje inhumację za bardziej chrześcijańską formę, choć dopuszcza kremację od czasów II Soboru Watykańskiego.

Polskie prawo zezwala na umieszczenie prochów w urnie lub niewielkim relikwiarzu, jednak zakazuje ich przechowywania w domu czy rozsypania w dowolnie wybranym miejscu. Zgodnie z ustawą z 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych, na żyjących spoczywa obowiązek chowania zmarłego tylko i wyłącznie w specjalnie przeznaczonym do tego miejscu, czyli na cmentarzu.

Historia kremacji zwłok

Kremacja nie jest nową formą pochówku. Część historyków twierdzi, że to starożytna Mezopotamia i Syria były świadkiem pierwszych obrządków spopielania zwłok. Jeszcze inni wskazują, że to Aleksandryjczycy i/lub Sumerowie jako pierwsi na świecie praktykowali kremację. Również w Grecji czy Rzymie sięgano po tę metodę w starożytności.

Historycy pozostają zgodni co do tego, że zwyczaj ten miał często charakter sakralny. Jednocześnie w niektórych społecznościach stosowano go do celów demonstracji siły, np. w przypadku nieprzestrzegania prawa lub ze względu na złamanie lokalnych norm społecznych.

Co więcej na świecie są miejsca, gdzie obrzęd spopielenia zwłok wyparł kompletnie tradycyjny pochówek. W Indiach jeszcze w IV wieku przed naszą erą dominującą praktyką było grzebanie zmarłych w ziemi. Wraz z rozwojem wedyzmu kremacja rozpowszechniła się wśród Hindusów i obecnie ta forma pochówku jest stosowana w całym kraju.

Zalety kremacji

Wiele osób, które decydują się na kremację, robi to ze względów ekonomicznych. Cena zakupu urny pogrzebowej jest znacznie niższa niż trumny, a co istotne sam akt pochówku nie wymaga postawienia nagrobku na cmentarzu. Inne osoby wskazują, że zaletą kremacji są względy ekologiczne i higieniczne. Proces spopielenia ciała jest całkowicie bezpieczny dla środowiska i bezzapachowy, a do powietrza nie przedostają się  toksyczne związki chemiczne. Prochy z ciała po złożeniu w ziemi nie przyczyniają się do zanieczyszczania gleb i wód gruntowych. Kolejną zaletą tej metody jest to, że pochówek urnowy pozwala oszczędzić miejsce na cmentarzu. Polskie nekropolie w coraz większym stopniu borykają się z problemem wygospodarowania terenów na kolejne groby. Już teraz wiele parafii zaleca tę metodę, by zaoszczędzić miejsce na cmentarzach.

Podsumowanie

Wybór formy pochówku bliskich zmarłych bezsprzecznie stanowi trudną decyzję do podjęcia. Zarówno kremacja jak i pochówek tradycyjny mają swoje zalety i wady, które warto wziąć pod uwagę. Nie bez znaczenia pozostaje również wola samego zmarłego – jeśli została ona przekazana przed śmiercią.